شمعدانی | پایگاه اینترنتی معلولان ایران

تمبرهایی که جهان را لمس کردند: گرامیداشت روز جهانی بریل
 

اختصاصی شمعدانی؛ روز جهانی بریل ۴ ژانویه، فرصتی است تا به یاد یکی از بزرگترین دستاوردهای بشر در زمینه توانمندسازی افراد نابینا، یعنی اختراع خط بریل، گرامی‌داشت. لویی بریل، نابغه فرانسوی، با ابداع سیستمی از نقاط برجسته بر روی کاغذ، دنیایی جدید از خواندن و نوشتن را برای میلیون‌ها فرد نابینا در سراسر جهان گشود.
اما داستان بریل تنها به اختراع این خط محدود نمی‌شود. در طول سال‌ها، هنرمندان و طراحان خلاق، با بهره‌گیری از این سیستم شگفت‌انگیز، آثار هنری و نمادین خلق کرده‌اند. یکی از این آثار هنری که نقش مهمی در ترویج خط بریل داشته است، تمبرهای پستی است.
تمبرهای بریل، با طرح‌ها و رنگ‌های متنوع، نه تنها به عنوان یک وسیله ارتباطی برای ارسال نامه‌ها استفاده می‌شوند، بلکه به عنوان سفیرانی برای افزایش آگاهی عمومی در مورد خط بریل و چالش‌های پیش روی افراد نابینا عمل می‌کنند. این تمبرها، با برجسته‌سازی نقاط بریل بر روی خود، به صورت ملموس و تجربه‌پذیر، زیبایی و کاربرد این سیستم را به نمایش می‌گذارند.
با انتشار تمبرهای بریل، پست‌های مختلف دنیا نه تنها به لویی بریل و اختراع بزرگ او ادای احترام می‌کنند، بلکه به اهمیت دسترسی به اطلاعات برای همه افراد، از جمله افراد نابینا، تأکید می‌ورزند. این تمبرها، پل ارتباطی بین دنیای افراد نابینا و بینا هستند و به جامعه کمک می‌کنند تا بهتر با چالش‌های افراد نابینا همدلی کنند.
در این گزارش، به بررسی تاریخچه تمبرهای بریل، طرح‌ها و نمادهای مورد استفاده در آن‌ها و تأثیر آن‌ها بر افزایش آگاهی عمومی و ترویج بریل خواهیم پرداخت. 
با ما همراه باشید تا به دنیای شگفت‌انگیز تمبرهای بریل سفر کنیم و با هم به اهمیت این آثار هنری در توانمندسازی افراد نابینا پی ببریم.

ویژگی‌های مشترک تمبرهای بریل:
تمبرها، علاوه بر ارزش پستی خود، می‌توانند حامل پیام‌های ارزشمندی باشند. دسته خاصی از تمبرها با تمرکز بر افراد نابینا، ویژگی‌های مشترکی دارند که آن‌ها را از سایر تمبرها متمایز می‌کند.
حروف برجسته بریل: این ویژگی کلیدی به افراد نابینا اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به بینایی، با لمس کردن برآمدگی‌های روی تمبر، محتویات نوشته شده بر روی آن را بخوانند. این امر، دسترسی افراد نابینا به اطلاعات روی تمبر را ممکن می‌سازد.
تصاویر مرتبط با نابینایی: بسیاری از این تمبرها حاوی تصاویری هستند که به طور مستقیم با دنیای افراد نابینا در ارتباط‌اند. این تصاویر ممکن است شامل عصای سفید، سگ‌های راهنما، کتاب‌های بریل یا نمادهای دیگری باشد که برای افراد نابینا شناخته شده هستند. استفاده از این تصاویر، به صورت بصری به موضوع تمبر اشاره کرده و توجه بینندگان را به چالش‌ها و توانمندی‌های افراد نابینا جلب می‌کند.
پیام‌های آموزشی: این تمبرها فراتر از یک تصویر ساده عمل می‌کنند. آن‌ها به عنوان ابزارهای آموزشی برای افزایش آگاهی عمومی در مورد سیستم بریل و چالش‌هایی که افراد نابینا با آن روبرو هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. با مشاهده این تمبرها، افراد می‌توانند درک بهتری از دنیای افراد نابینا پیدا کنند و اهمیت دسترسی به اطلاعات برای همه افراد را بهتر درک کنند.
در مجموع، این تمبرها با ترکیب حروف برجسته بریل، تصاویر مرتبط با نابینایی و پیام‌های آموزشی، به عنوان پل ارتباطی بین افراد بینا و نابینا عمل می‌کنند و به ترویج همدلی و درک متقابل کمک می‌کنند.
 
نمونه‌هایی از تمبرها با تصویر لویی بریل
تمبرهای بریل به عنوان ابزاری برای گرامی‌داشت اختراع ارزشمند لویی بریل و افزایش آگاهی درباره نابینایی و اهمیت سیستم بریل، در سراسر جهان منتشر شده‌اند.

در زیر چند نمونه از این تمبرها را با توضیحات بیشتر ارائه می‌دهیم:

تمبر بریل آفریقای جنوبی ۲۰۰۵: تمبر بریل آفریقای جنوبی گامی بزرگ در جهت دسترسی برابر؛
 

آفریقای جنوبی در سال ۲۰۰۵ با انتشار تمبری منحصربه‌فرد، گام مهمی در راستای افزایش آگاهی و توجه به حقوق افراد نابینا برداشت. این تمبر با انتخاب موضوعی بسیار مهم و مرتبط با جامعه افراد نابینا، نشان از توجه ویژه طراحان به این گروه از افراد دارد. کلمه «سلام» به صورت برجسته به زبان بریل: استفاده از کلمه ساده و پرکاربرد «سلام» به زبان بریل، پیامی صریح و روشن به جامعه نابینایان ارسال می‌کند. این طراحی هوشمندانه، به افراد نابینا اجازه می‌دهد تا با لمس کردن تمبر، کلمه را بخوانند و به صورت مستقیم با آن ارتباط برقرار کنند. این تمبر به عنوان اولین تمبر آفریقای جنوبی که با استفاده از بریل چاپ شده است، از اهمیت تاریخی و نمادینی برخوردار است. این اقدام، نشان از پیشرفت کشور در زمینه دسترسی برابر و ایجاد امکانات برای افراد دارای معلولیت است.
تمبر بریل آفریقای جنوبی، صرفاً یک تمبر پستی نبود. این تمبر، نمادی از تلاش برای ایجاد جامعه‌ای برابر و فراگیر است. با این اقدام، آفریقای جنوبی گامی مهم در جهت بهبود کیفیت زندگی افراد نابینا برداشته و به جهانیان نشان داده است که حتی کوچکترین اقدامات می‌توانند تأثیر بزرگی در زندگی دیگران داشته باشند. 

مجارستان در سال ۲۰۰۹ با انتشار تمبری ویژه، به بزرگداشت دویستمین سالگرد تولد لویی بریل، مخترع خط بریل، پرداخت.
این تمبر به مناسبت یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ نابینایی جهان طراحی شده است. لویی بریل با اختراع خط بریل، انقلابی در زندگی افراد نابینا ایجاد کرد و به آن‌ها امکان داد تا به کتاب‌ها، اطلاعات و دنیای اطراف خود دسترسی پیدا کنند.
کلمه «لویی بریل» به زبان بریل روی تمبر برجسته شده است: استفاده از خود خط بریل برای نوشتن نام مخترع آن بر روی تمبر، یک ایده بسیار خلاقانه و نمادین است. این طراحی به صورت بصری به اهمیت اختراع بریل و تأثیر آن بر زندگی میلیون‌ها نفر در سراسر جهان اشاره می‌کند.

 

تمبر سوئد ۲۰۰۹: از نگاه دیگران؛
 

تمبر سوئد در سال ۲۰۰۹ با موضوع «از نگاه دیگران» و طراحی یک برگه کوچک حاوی چاپ بریل، گامی مهم در جهت افزایش آگاهی عمومی نسبت به افراد نابینا و چالش‌های پیش روی آن‌ها برداشته است.
انتخاب موضوع «از نگاه دیگران» نشان‌دهنده تلاش برای ایجاد همدلی و درک بهتر نسبت به تجربیات افراد نابینا است. این موضوع به مخاطب یادآوری می‌کند که دنیای اطراف را از دیدگاه دیگران نیز می‌توان مشاهده کرد.
طراحی مینیمالیستی و مؤثر این تمبر با استفاده از یک برگه کوچک حاوی چاپ بریل، طراحی بسیار ساده و در عین حال تأثیرگذاری است. این طراحی به صورت مستقیم و بدون پیچیدگی، به موضوع تمبر اشاره می‌کند و توجه بیننده را به اهمیت خط بریل و نقش آن در زندگی افراد نابینا جلب می‌کند.
این تمبر به صورت مستقیم و واضح، به مخاطب نشان می‌دهد که افراد نابینا نیز مانند سایر افراد، به اطلاعات و دانش دسترسی دارند و خط بریل ابزاری قدرتمند برای آن‌هاست.
تمبر سوئد با موضوع «از نگاه دیگران» یک اثر هنری ساده اما قدرتمند است که به موضوعی مهم و انسانی می‌پردازد. این تمبر با ایجاد آگاهی و همدلی، گامی مهم در جهت ایجاد جامعه‌ای برابر و فراگیر برای همه افراد برداشته است.
 

تمبر هند در سال ۲۰۰۹ به مناسبت دویستمین سالگرد تولد لویی بریل، مخترع خط بریل، طراحی و منتشر شد. این تمبر زیبا و نمادین، با ترکیبی از تصویر و خط بریل، ادای احترامی شایسته به این نابغه بزرگ و تأثیرگذار است.
انتخاب موضوع دویستمین سالگرد تولد لویی بریل، نشان از اهمیت این رویداد در تاریخ نابینایان جهان دارد. لویی بریل با اختراع خط بریل، تحولی عظیم در زندگی افراد نابینا ایجاد کرد و به آن‌ها امکان داد تا به دنیای کتاب‌ها و اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
تصویر لویی بریل بر روی تمبر، او را به عنوان مخترع خط بریل معرفی می‌کند. در کنار این تصویر، کلمه «لویی بریل» به زبان بریل به صورت برجسته نوشته شده است. این ترکیب، به صورت بصری به اهمیت خط بریل و تأثیر آن بر زندگی افراد نابینا اشاره می‌کند.
این تمبر به صورت مستقیم و واضح، به مخاطب نشان می‌دهد که خط بریل یک ابزار قدرتمند برای افراد نابینا است و به آن‌ها امکان می‌دهد تا به استقلال و خودکفایی برسند.
 

تمبر سریلانکا ۲۰۱۲: تمبر یادبود صدمین سالگرد مدرسه افرد ناشنوا و نابینا
 

تمبر سریلانکا که در سال ۱۷ ژوئن ۲۰۱۲ به مناسبت صدمین سالگرد مدرسه افراد ناشنوا و نابینا سیلان منتشر شد، یک ابتکار ارزشمند و نمادین است. این تمبر با طراحی زیبا و پیامی عمیق، به اهمیت آموزش و توانمندسازی افراد دارای معلولیت اشاره می‌کند.
انتخاب موضوع صدمین سالگرد مدرسه افراد ناشنوا و نابینا سیلان، نشان از اهمیت این مدرسه در تاریخ آموزش و توانمندسازی افراد دارای معلولیت در سریلانکا دارد. این مدرسه به مدت یک قرن به آموزش و پرورش افراد نابینا و ناشنوا پرداخته و نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی آن‌ها داشته است.
استفاده از خط بریل برای نوشتن عبارت «دوستت دارم» بر روی تمبر، یک ایده بسیار خلاقانه و نمادین است. این طراحی به صورت مستقیم و بدون پیچیدگی، به موضوع تمبر اشاره می‌کند و توجه بیننده را به اهمیت ارتباط و عشق در زندگی همه افراد، از جمله افراد دارای معلولیت، جلب می‌کند.
بافت برجسته بریل بر روی تمبر، به افراد نابینا این امکان را می‌دهد تا کلمه «دوستت دارم» را لمس کنند و به صورت مستقیم با آن ارتباط برقرار کنند. این ویژگی، تمایز اصلی این تمبر با سایر تمبرها است و نشان از توجه ویژه طراحان به نیازهای افراد نابینا دارد.
 
تمبر الجزایر ۲۰۰۹:  ادای احترام به لویی بریل، مخترع خط بریل
 

تمبر الجزایر که در سال ۲۰۰۹ به مناسبت دویستمین سالگرد تولد لویی بریل منتشر شد، یک ابتکار ارزشمند و نمادین است. این تمبر با طراحی زیبا و پیامی روشن، به اهمیت اختراع خط بریل و تأثیر آن بر زندگی میلیون‌ها نابینا در سراسر جهان اشاره می‌کند.
انتخاب موضوع دویستمین سالگرد تولد لویی بریل، نشان از اهمیت این رویداد در تاریخ نابینایی جهان دارد. لویی بریل با اختراع خط بریل، تحولی عظیم در زندگی افراد نابینا ایجاد کرد و به آن‌ها امکان داد تا به دنیای کتاب‌ها و اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
تصویر لویی بریل بر روی تمبر، او را به عنوان مخترع خط بریل معرفی می‌کند. در کنار این تصویر، هشت حرف اول الفبا به صورت چاپ و بریل بر روی تمبر دیده می‌شود. این ترکیب، به صورت بصری به اهمیت خط بریل و کاربرد آن در خواندن و نوشتن اشاره می‌کند.
 

تمبرهای دیگر:
علاوه بر این چند نمونه، بسیاری از کشورهای دیگر نیز تمبرهایی به مناسبت روز جهانی بریل یا سالگرد تولد لویی بریل منتشر کرده‌اند. این تمبرها اغلب شامل تصاویر مرتبط با بریل، نمادهای نابینایی و عبارات انگیزشی هستند. برخی از این تمبرها، به صورت مشترک توسط چندین کشور منتشر شده‌اند تا به اهمیت همکاری‌های بین‌المللی در زمینه توانمندسازی افراد نابینا اشاره کنند.
به زودی نمایشگاه مجازی تمبرهای لویی بریل در سایت شمعدانی افتتاح خواهد شد.

اهمیت تمبرهای بریل
افزایش آگاهی عمومی: این تمبرها به مردم کمک می‌کنند تا با چالش‌ها و دستاوردهای افراد نابینا آشنا شوند. انتشار تمبرهای بریل، نوعی ادای احترام به لویی بریل و اختراع ارزشمند او است. این تمبرها به اهمیت خواندن و دسترسی به اطلاعات برای همه افراد، از جمله نابینایان، اشاره می‌کنند. با انتشار این تمبرها، جامعه به افراد نابینا نشان می‌دهد که آن‌ها را فراموش نکرده و به آن‌ها اهمیت می‌دهد. اگرچه تصاویر روی تمبرها بسیار مهم هستند، اما داستان واقعی این تمبرها در پیامی نهفته است که به همراه آن‌ها منتشر می‌شود. این پیام‌ها می‌توانند شامل اطلاعاتی در مورد زندگی و کارهای بریل، چالش‌های پیش روی نابینایان و راه‌های حمایت از آن‌ها باشند. در نهایت، تمبرهای بریل تنها یک ابزار ارتباطی نیستند، بلکه نمادی از امید، استقلال و توانایی‌های انسان هستند.

جمع‌آوری تمبرهای لویی بریل
جمع‌آوری تمبرهایی که لویی بریل را به تصویر می‌کشند، می‌تواند تجربه‌ای ارزشمند برای تمبرشناسان با هر پیشینه‌ای باشد. این کار فرصتی را برای یادگیری در مورد یک شخصیت تاریخی برجسته و سهم او در بشریت فراهم می‌کند، در حالی که از فعالیتی که به نفع نابینایان است، حمایت می‌کند.