یک میلیارد نفر از ساکنان کره خاکی به درجاتی از کم‌شنوایی مبتلا هستند؛ هشداری که سازمان بهداشت جهانی از آن به عنوان اپیدمی خاموش یاد می‌کند. ایرانیان هم از دایره این نگرانی‌ها خارج نیستند؛ بطوری که سال گذشته آمار تولد ۳.۷ درصدی از نوزادان مبتلا به مشکلات شنوایی در کشور به ثبت رسید.

 

نگرانی از افزایش مشکلات شنوایی در سراسر جهان افزایش یافته و سازمان بهداشت جهانی با ارایه آمار و ارقام مبتلایان و افرادی که در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند، تاکید کرده که زمان آغاز برنامه‌های سلامت شنوایی فرا رسیده است.

 

ایران نیز  مشمول این نگرانی‌هاست، اما به دلیل اجرا و ادغام برنامه‌های سلامت شنوایی در نظام سلامت، خود به عنوان عضو همکار سازمان بهداشت جهانی انتخاب شده است. مسئولان و نهادهای فعال در این زمینه نیز تلاش می‌کنند علاوه بر سیاستگزاران، توجه مردم را به سلامت شنوایی خود که به عنوان دومین بیماری ناتوان کننده شناخته می‌شود، جلب کنند.   

 

دکتر سعید محمودیان- رئیس اداره سلامت شنوایی و گوش وزارت بهداشت- در گفت‌وگو با ایسنا نسبت به خطر افزایش روند پیرگوشی در میان جوانان و نوجوانان هشدار داد و گفت: جوانان و نوجوانان به طرز نگران کننده‌ای بدون توجه به حد صوتی مجاز، از وسایل صوتی استفاده می‌کنند. این موضوع خطر بروز کم شنوایی و پیرگوشی زودهنگام را افزایش می‌دهد؛ به همین دلیل باید مداخله‌های آموزشی لازم انجام شود.

 

وی درباره آمار نوزدان متولد شده با مشکلات شنوایی در کشور، گفت: میزان شیوع کم شنوایی در کشور ۳.۷ مورد در هر هزار تولد زنده مشخص شده، اما این رقم در استان‌های مختلف، متفاوت است. در بعضی استان‌ها مانند چهارمحال و بختیاری این رقم تا دوبرابر نیز اعلام شده است. این استان‌ها از نظر ژنتیکی، ازدواج فامیلی، بهداشت و سلامت شنوایی دچار مشکل هستند.

 

غربالگری شنوایی موالید کشور

وی ادامه داد: یکی از این برنامه‌های ما افزایش پوشش غربالگری موالید کشور بوده است. به دنبال اجرای این هدف و طبق آماری که در سال ۹۵ گرفته شده، تعداد نوزادانی که با همکاری سازمان بهزیستی غربالگری شدند حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار نوزاد، معادل ۷۶ درصد موالید کشور بود. هدف ما این است که تا سال ۹۶ این رقم به ۷۶ درصد و تا سال آینده به بالای ۹۰ درصد برسد.

 

شش ماهگی سرنوشت‌ساز

رئیس اداره سلامت گوش و شنوایی وزارت بهداشت، آمار تشخیص قطعی کم شنوایی در نوزادان را در  سال گذشته ۳۴۰۰ مورد اعلام کرد و افزود: از این تعداد ۳۰۶۰ نوزاد وارد مراحل درمانی شدند و خانواده تعدادی از آنها نیز پیگیر درمان نبوده‌اند؛ به همین دلیل  با الکترونیکی کردن این موضوع سعی می‌کنیم که روند درمان مشکلات شنوایی در نوزادان را رصد کنیم. طبق برنامه‌های وزارت بهداشت، غربالگری نوزادان باید تا قبل از یک ماهگی، تشخیص قطعی تا قبل از سه ماهگی و آغاز درمان تا قبل از شش ماهگی انجام شود. کودکانی که مشکلی نداشته باشند از سن سه تا پنج سالگی نیز دوباره در برنامه‌های غربالگری ارزیابی می‌شوند. از  سن پنج  تا ۱۸ سال نیز دوباره این برنامه‌های غربالگری ادامه دارد.

 

اپیدمی خاموش در راه است

رئیس اداره سلامت گوش و شنوایی وزارت بهداشت با اشاره به نگرانی سازمان بهداشت جهانی از آمار بالای مبتلایان به مشکلات شنوایی در سطح جهان، تصریح کرد: آمارهایی از سطح جهان جمع شده است که نشان می‌دهد حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان با درجات مختلفی از کم شنوایی روبرو هستند یا به دلیل بیماری، شرایط کاری و زندگی در معرض ابتلا به آن قرار دارند؛ به همین دلیل از این مشکل به عنوان"اپیدمی خاموش" نام برده می‌شود.

 

وی افزود: حدود ۳۶۰ میلیون نفر از این رقم دارای کم شنوایی شدید و عمیق تا سطح ناتوانی هستند. ۳۲۸ میلیون نفر از این تعداد را بزرگسال و ۳۲ میلیون نفر را کودکان کمتر از ۱۵ سال تشکیل داده‌اند. در میان جمعیت بزرگسالان نیز ۱۸۳ میلیون نفر مرد و ۱۴۵ میلیون نفر زن هستند.

 

به گفته رئیس اداره سلامت شنوایی و گوش وزارت بهداشت، در میان این ۳۶۰ میلیون نفر، پنج میلیون نفردچار کم شنوایی عمیق و سخت شنوا هستند. در حال حاضر کم شنوایی از نظر بار بیماری‌ که به دولت و مردم وارد می‌شود در جایگاه پانزدهم و از نظر ایجاد معلولیت در جایگاه دوم در میان سایر بیماری‌ها قرار دارد؛ این یعنی کم شنوایی از بیماری‌هایی مانند آلزایمر، دیابت و مشکلات تنفسی، معلولیت بیشتری ایجاد می‌کند.

 

محمودیان همچنین بیان کرد: سازمان بهداشت جهانی طبق این آمار دغدغه خود را به جهان اعلام کرده و از دولت‌ها خواسته است که حتما برنامه‌های شناسایی، تشخیص و درمان کم شنوایی را در نظام سلامت خود ادغام کنند. وزارت بهداشت نیز که در حال حاضر به عنوان یکی از هفت کشور همکار در زمینه برنامه‌های سلامت شنوایی با سازمان بهداشت جهانی همکاری می‌کند، به همراه سازمان بهزیستی از سال ۸۵ برنامه‌هایی را در زمینه غربالگری مشکلات شنوایی آغاز کرده و علاوه بر آن از دوسال پیش توجه خاصی به این حوزه داشته است.

 

رئیس اداره سلامت شنوایی و گوش وزارت بهداشت با اشاره به تحقیقی که در زمینه بررسی سواد سلامت و آگاهی از سلامت شنوایی در استان‌های کشور انجام شد، گفت: این بررسی در حال حاضر انجام شده و در حال طراحی اقدامات مداخله‌ای برای ارتقای سواد سلامت مردم هستیم. در کنار آن برنامه خطرسنجی سلامت شنوایی نیز در حال طراحی است.