مناسبسازی خودرو با استفاده از دانش روز
تیرماه امسال رئیس سازمان بهزیستی در نشست خبری خود از انعقاد تفاهمنامه سازمان با نمایندگی چهار شرکت خارجی برای مناسبسازی خودرو معلولان خبر داد.
پس از گذشت کمتر از چهار ماه از اعلام این خبر، تفاهمنامه سازمان بهزیستی با شرکت آمبولانس پیشرو امیر که نمایندگی چهار شرکت معتبر اروپایی در ایران را بر عهده دارد، به امضاء معاون توانبخشی سازمان رسید تا خودروی معلولان از طریق این شرکت مناسبسازی شود.
به بهانه انعقاد این تفاهمنامه با مدیران شرکت آمبولانس پیشرو امیر میزگردی درباره روند مناسبسازی خودروهای معلولان در خارج از کشور و در داخل ترتیب داده است. در این میزگرد نیکو مدنی رئیس هیئت مدیره، مهندس علی موسوی قائم مقام مدیرعامل و مهندس قادر حبیب زاده نائب رئیس هیئت مدیره شرکت آمبولانس پیشرو امیر حضور داشتند.با توجه به اینکه شرکت شما نمایندگی چهار شرکت معتبر اروپایی را در زمینه تولیدات ماشینهای ویژه و از جمله بهینهسازی خودروهای ویژه معلولان برعهده دارد،
لطفاً در مورد روند مناسبسازی در سایر کشورها توضیح دهید؟
موسوی: در سراسر دنیا شرکتهایی وجود دارند که به کار تولید خودروهای ویژه مشغول هستند. این خودروها الزاماً خودرو ویژه معلولان نیستند.ماشینهای آتشنشانی و آمبولانسها، خودروهای حمل بیماران و سالمندان جزء همین خودروهای ویژه هستند که هیچ وقت خودروسازان بزرگ که به کار تولید خودروهای معمولی مشغولند اقدام به تولید این نوع خودروها نمیکنند.
مدنی: این خودروها ویژگیهای خاصی دارند و تولید آنها هم نیازمند تخصص است. تولید کنندگان این خودروها، متخصص در امر مناسبسازی هستند؛ چرا که هریک از این خودروها با توجه به کاری که قرار است به وسیله آنها انجام شود مناسبسازی میشوند.
آیا این شرکتها خودرو ساز هستند؟
خیر- این شرکتها خودرو آماده را از خودروسازان تحویل میگیرند و تنها آنها را مناسبسازی میکنند و هر خودرویی مطابق خواستههای معلولان مناسب سازی می شود.
حبیبزاده: در واقع این شرکتها خودرو تولید نمیکنند، بلکه خودرو معلولان را مناسبسازی میکنند.
مدنی: ممکن است یک معلول از ناحیه دست مشکل داشته باشد ولی معلول دیگری ویلچری باشد. همچنین معلول پیر یا جوان و زن یا مرد تواناییهای متفاوتی دارند. به همین دلیل هر یک از آنها برای رانندگی نیازمند یکسری وسایل کمکی مخصوص به خود هستند.
آیا شرکتهایی که خودرو معمولی برای افراد غیر معلول تولید میکنند میتوانند برای معلولان خودور مناسبسازی شده تولید کنند و یا حداقل خودروی او را مناسبسازی کنند؟
موسوی: خودرو سازان بزرگ که در مقیاس انبوه خودرو تولید میکنند، به سه دلیل نه میتوانند خودرو مناسبسازی شده تولید کنند و نباید اینکار را انجام دهند.
اول اینکه همانطور که گفتیم هر معلولی دچار نوع خاصی از معلولیت است پس هر معلولی با توجه به نوع معلولیتش نیازمند نصب یکسری از قطعات کمکی داخل خودرواش است با این استدلال خودروسازان بزرگ نمیتوانند در مقیاس انبوه خودرو مناسبسازی شده تولید کنند.
چرا که این استدلال منطقی است که تواناییهایی که معلولان در رانندگی به آن نیاز دارند و ضعفهایی که باعث عدم امکان رانندگی آنها میشود با یکدیگر متفاوت است.
اما دلیل دوم اینکه این کار برای خودروسازان توجیه اقتصادی ندارد. خودروسازان هریک از قطعاتی که برای تولید اتومبیل نیاز است را در مقیاس انبوه تولید میکنند و تولید انبوه این قطعات باعث کاهش قیمت آنها میشود اما اگر قرار باشد ماشین فرد معلول را مناسبسازی کنند و یا آن را تولید کنند باید هر قطعه را در تیراژ محدود تولید کنند که این مسئله باعث متضرر شدن آنها میشود.
اما شرکتهای متوسط و کوچک به همین منظور تاسیس شدهاند. چرا که تولید و یا واردات این قطعهها آنها را متضرر نخواهد کرد.
اما دلیل سوم اینکه مناسبسازی یک تخصص است. صرف مهندس بودن و یا داشتن سابقه تولید خودرو برای مناسبسازی کافی نیست.
مدنی: شاید برایتان جالب باشد بدانید که بیش از 25 درصد از کسانی که در این چهار شرکت که ما نمایندگی آنها را برعهده داریم کار میکنند، خود معلول و درد آشنا هستند. این مسئله باعث میشود که خود آنها به راحتی بدانند که یک معلول هنگام سوار شدن، رانندگی کردن و پیاده شدن با چه مشکلاتی مواجه است.
نکته دیگر اینکه در این شرکتها متخصصان توانبخشی، مهندسی پزشکی و پزشکان هم فعالیت میکنند. این خودروها باید طوری طراحی شوند که نه تنها امکان رانندگی راحت را برای فرد معلول ایجاد کنند بلکه در نهایت ایمنی و سلامت باشند تا جان دیگران و خود فرد معلول به خطر نیفتد.
اهمیت داشتن تخصص زمانی بیشتر معلوم میشود که بدانید خودرو تندر 90 کلاج برقی و سیستم AMT مناسب سازس شده است در حالیکه باید این خودرو با گیربکس اتوماتیک مناسبسازی شود.
با توجه به آنچه در مورد تخصصی بودن فرایند مناسبسازی خودرو معلولان عنوان کردید، یک خودرو گروهی مناسبسازی شده باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟
مدنی:در خودروهای گروهی یکی از نکات مهم وجود پشت سری و پشت کمری است. اگر معلولان پشت سری نداشته باشند هنگام تصادف،احتمال آسیب بیشتری وجود دارد.
در اتومبیلهای گروهی که قرار است تعدادی از معلولان را جابهجا کند و فرد معلول رانندگی نمیکند، علاوه بر وجود پشت سری و پشت گردنی، ثابت شدن ویلچر در سطح خودرو هم بسیار مهم است؛ چرا که اگر ویلچر ثابت نشود ممکن است با دور زدن در پیچها ویلچر کج شده و بیفتد. موسوی: پس خودرویی به طور کامل مناسبسازی شده است که استاندارد و ایمن باشد.
منظور از ایمن بودن این است که علاوه بر تجهیزاتی که برای رانندگی مطمئن در خود خودرو وجود دارد مثل همین پشت سری و پشت گردنی، تجهیزات کمکی دیگری هم که در اتومبیل استفاده میشود مثل صندلی گردان، ثابت ماندن ویلچر داخل ماشین همه کاملاً استاندارد باشد تا باعث رفع ناتوانی فرد معلول شوند نه اینکه مشکل بیشتری برای او ایجاد کنند.
چه زمانی به فکر انعقاد تفاهمنامه با سازمان بهزیستی برای مناسبسازی خودرو معلولان افتادید؟
موسوی: در سفرهایی که به کشورهای خارجی داشتیم به این نتیجه رسیدیم که در کشورهای پیشرفته رفت و آمد معلولان به قدری راحت است که نقش فعالی به عنوان شهروند در جامعه دارند و در کار و تولید موثرنداما متاسفانه در کشور ما در این مورد باید کار بیشتری انجام شود.حبیبزاده: یکی از مهمترین علتهایی که باعث میشود ما در خیابانها به اندازه دو درصد معلولی که داریم معلول نبینیم به علت همین عدم مناسبسازی شهر و خودروها است.
در حالی که معلولان در انجام بسیاری از فعالیتها حتی میتوانند به مراتب بهتر از افراد سالم عمل کنند. با این دیدگاه فاز مطالعاتی را برای مناسبسازی خودروهای معلولان شروع کردیم.
موسوی: از آنجایی که متولی امور معلولان در کشور سازمان بهزیستی است، نمیتوان کاری را انجام داد بدون اینکه دیدگاههای بهزیستی را شنید و به کار گرفت.
سازمان بهزیستی زبان این بخش از جامعه است و نیازهای آنها را به خوبی میشناسد.
لطفاً در مورد جزئیات این تفاهمنامه توضیح دهید؟
حبیبزاده: با هدف مناسبسازی وسایل نقلیه (عمومی و شخصی) معلولان، تفاهمنامهای بین شرکت ما و سازمان بهزیستی منعقد شد که از امسال به مدت پنج سال اعتبار دارد تا در این مدت شرکت ما وسیله نقلیه هر معلولی را که سازمان به ما معرفی کرد مناسبسازی کنیم.البته شرکت ما آمادگی دارد خودروهای سایر معلولان را نیز با هزینه خودشان مناسبسازی کنند.
تعهدات سازمان در قبال شرکت و تعهدات شما در قبال سازمان چیست؟
حبیبزاده: شرکت ما در طول این پنج سال باید وسایل نقلیه معلولان را طبق آخرین دانش فنی روز در این مورد مناسبسازی کند.
تضمین ارائه خدمات یا همان گارانتی 10 ساله و عقد قرارداد با حداقل یک آموزشگاه معتبر رانندگی در پنج کلان شهر برای تجهیز، آموزش و آزمایش رانندگی به معلولان از دیگر تعهدات شرکت در این تفاهمنامه است. اما سازمان بهزیستی هم متعهد شده است تا هزینه مناسبسازی خودرو معلولان را تا سقف یک میلیون و 500 هزار تومان پرداخت کند.
همچنین اطلاعرسانی برای آشنایی معلولان از خدمات مناسبسازی شرکت، از جمله تعهداتی است که سازمان بهزیستی آنها را برعهده گرفته است.
اجرایی کردن مفاد تفاهمنامه از انعقاد آن سختتر است. این تفاهمنامه کی اجرایی میشود؟
موسوی:تاکنون از سوی سازمان بهزیستی 168 نفر برای مناسب سازی خودرو معرفی شده اند که تا پایان سال 88 این ظرفیت تا سقف 300 نفر قابل افزایش است.
در حال حاضر منتظر تامین اعتبار از طرف سازمان بهزیستی هستیم تا کار واردات قطعات را شروع کنیم.
میزان ناتوانی و ضعف 168 معلولی که تقاضای مناسبسازی خودروشان را داشتهاند، مشخص شده است؟
موسوی: بله. در کنار نام هر معلول نوع معلولیت آنها و تعداد وسایل کمکیای که هر کدام از آنها برای مناسبسازی خودروشان به آن احتیاج دارند هم درج شده است.
با توجه به نیاز هر یک از معلولان به این وسایل کمکی، برآورد قیمت شده و به سازمان بهزیستی اعلام شده است. شرکت ما همچنین در حال واردات یک ایستگاه تست است اما متأسفانه این دستگاه که برای سنجش میزان ناتوانی فرد معلول به کار میرود از مرداد ماه در گمرگ مانده است.
این دستگاه شبیهسازی یک دستگاه ماشین بدون موتور است که اندام حرکتی مثل گاز، ترمز، فرمان و صندلی دارد که متصل به سنسورهای مخصوص و این سنسورها متصل به یک نرمافزار کامپیوتری است.
وقتی که مددجو پشت فرمان اتومبیل قرار میگیرد با چرخاندن فرمان و فشار دادن پدال گاز و ترمز میزان ناتوانی او از طریق نرمافزار مشخص میشود.
این نرمافزار میزان ناتوانی را با عدد و یا رنگهای سبز، نارنجی و قرمز مشخص میکند. با مشاهده گزارش خروجی، نیازها و ناتوانیهای فرد معلول مشخص و اتومبیل با توجه به نیاز او مناسبسازی میشود.
کمترین و بیشترین هزینه مناسبسازی یک خودرو چقدر است؟
مدنی: اولین اقدام برای مناسبسازی یک خودرو اتوماتیک کردن دنده اتومبیل است.
متأسفانه به دلیل اینکه خودروهای عادی دنده اتوماتیک ندارند مبلغ یک میلیون و 200 هزار تومان برای اتوماتیک کردن دنده هزینه میشود.
این درحالی است که اگر شرکتهای خودروساز که در مقیاس بزرگ تولید میکنند، برای همه اتومبیلها دنده اتوماتیک قرار دهند نصف این قیمت برای آنها هزینه خواهد داشت و به رانندگی افرادی که ناتوانی ندارند هم کمک میکند.
موسوی: به طور قطعی نمیتوان گفت که حداقل و حداکثر هزینهها چقدر خواهد بود این هزینهها با توجه به درخواستهای معلولان از امکاناتی که میخواهند متفاوت است.
آیا هر نوع خودرویی را مناسبسازی میکنید و دیگر اینکه چه تجهیزات و وسایل کمکیای را برای مناسبسازی خودرو معلولان ارائه میکنید؟
موسوی: بله همه خودروها را میتوانیم مناسبسازی کنیم. مدنی: برای مناسبسازی این خودروها نیازمند یکسری تجهیزات کمکی هستیم. این تجهیزات در پنج گروه طبقهبندی میشوند. گروه اول تجهیزات کمکی برای ورود و خروج فرد معلول به داخل خودرو است. شامل صندلی گردان در انواع مختلف، افزایش طول ریلی صندلی، جابهجایی صندلی به صورت برقی و مکانیکی و نصب صندلی کمکی کوچک کنار صندلی اصلی. گروه دوم مربوط به تجهیزات کمکی برای استقرار ویلچر در محل مناسب است که با توجه به سلیقه معلول در صندوق عقب، پشت صندلی راننده و یا روی سقف است.
گروه سوم تجهیزات کمکی برای رانندگی است. تعداد این تجهیزات بسیار زیاد است و شامل دستگاه کنترل کننده الکترونیکی برای کنترل چراغها، بوق، برف پاککن، راهنما و سایر تجهیزات برقی داخل خودرو، ترمز دستی مکانیکی و الکتریکی، افزایش ارتفاع اهرام ترمز دستی و دسته دنده، استارت خودرو به صورت دکمه فشاری و کنترل سیستم الکترونیکی رمزدار، کنترل دستی گاز و ترمز، دستگیره فرمان در مدلهای مختلف، افزایش ارتفاع پدال گاز و ترمز.
گروه چهارم
مربوط به کاهش ارتفاع عقب خودرو است. برای ورود و خروج فرد معلول به خودروهای گروهی لازم است ارتفاع عقب خودرو به ویژه در اتومبیلهای ون کاهش پیدا کند که این کاهش باعث سهولت استفاده از رمپها میشود.
مرحله آخر مربوط به آمادهسازی خودرو برای جابهجایی و استقرار ویلچر است.
نصب کف پوش آلومینیومی برای نصب صندلی و ویلچر در کف خودرو، نصب صندلیهای همراه در انواع مختلف(قابل تاشو، قابل چرخش) در محلهای مورد نیاز، ساخت و نصب رکاب کناری خودرو برای ورود به خودرو، نصب سیستمهای استقرار ویلچر، ساخت انواع رمپها و ساخت انواع بالابرهای برقی برای قرارگیری ویلچر در عقب خودرو از این دسته است.
حبیبزاده: ما این وعده را میدهیم که هر نوع خودروی معلولان را با هر نوع معلولیت و با بالاترین استاندار به محض اینکه از سوی سازمان بهزیستی اعتبار موردنیاز را برای افراد معرفی شده در اختیار شرکت آمبولانس پیشرو امیر قرار دهد مناسبسازی کنیم.
منبع: مهرنو
شمعدانی کیست؟
- پایگاه اینترنتی معلولان ایران ـ شمعدانی ـ به منظور اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به تک تک افراد جامعه کشورعزیزمان ایران راه اندازی شده است.
شمعدانی به یک درد مشترک می پردازد. - درد قریب به بیست میلیون شهروند ایرانی یعنی " معلولیت " ؛ شهروندانی که با موضوع معلولیت دست به گریبانند حال یا خود عضوی دچار معلولیت دارند یا یکی و شاید دو یا سه یا ... نفر از اعضای خانواده اشان معلولیت دارند یا عضو تیم بزرگ و دلسوز توانبخشی ایران می باشند.
- در شمعدانی می توانید از اهم اخبار معلولان، مناسب سازی محیط های شهری ( چه در همین تهران خودمان و چه در روستای خود شما)، بحث و جدلهای دولتمردان درباره معلولان، ورزش، قوانین و مقرارت کشوری و بین المللی، مقاله های مفید و سودمند و هر مطلبی مرتبط با معلولیت آگاه شوید.
اشتراک در خبرنامه
لطفاً نشاني پست الكترونيك خود را برای دريافت اطلاعات و اخبار پايگاه در كادر زير وارد كنيد.
آمار سایت
- كل کاربران ثبت شده: 53 کاربر
- کاربران حاضر در وبگاه: 0 کاربر
- ميهمانان در حال بازديد: 48 کاربر
- تمام بازديدها: 25121073 بازدید
- بازديد 24 ساعت قبل: 5143 بازدید