چند روز پیش، روز جهانی دسترسپذیری تکنولوژی و فضای آنلاین بود. روزی که قرار است همهی ما شهروندان دنیای مدرن را به این فکر بیاندازد که توانیابانی که از هر جهتی ممکن است مانند اکثریت جمعیت جهان نباشند، به استفاده از این تکنولوژی نیاز دارند و البته این فضا متقابلا، چندان در حقشان مهربان نیست.
برای اینکه درک بهتری از شدت و اهمیت موضوع دسترسپذیری پیدا کنیم، کافی است به سادگی به یک شخص چپ دست فکر کنیم که برای نوشتن، مجبور است دفتر خود را به صورت افقی بچرخاند یا کسی که اضافه وزن دارد، به سختی میتواند از صندلیهای اتوبوس یا هواپیما استفاده کند. ما، به کسانی که وضعیتشان منطبق بر اکثریت جمعیت جهان نیست، توجه بسیار کمی کردهایم.
در رابطه با تکنولوژی اما تصور کنید شخصی نابینا، چگونه میتواند از یک اپلیکیشن یا فضای وب استفاده کند؟ شخصی ناشنوا چگونه میتواند به سادگی برنامههای تلویزیونی را تماشا کند یا یک ویدیوی آنلاین را ببیند؟ و در نهایت شخصی با مشکلات حرکتی، چگونه میتواند به راحتی از ماوس استفاده کند یا مثلا تاکسی آنلاین بگیرد؟
اما مسالهی دسترسپذیری، تنها به فکر کردن به کمبودهای موجود، محدود نمیشود. کارکرد اصلی این روز، تلاش برای رفع مشکلات مربوط به توانیابان البته در حوزهی تکنولوژی است.
در همین راستا، اپلیکیشن تپسی، برای نابینایان، کاملا دسترسپذیر شده و امکاناتی جهت تسهیل سفر ناشنوایان و توانیابان حرکتی در اپلیکیشن اعمال شد. اما چگونه؟
در مورد نابینایان میتوان گفت که معمولا سیستم عامل موبایل ها می توانند برای نابینایان از طریق اپلیکیشن-های واسط، دسترس پذیر شوند و در نتیجه آنها با حرکت انگشت روی صفحه گوشی موبایل خود، بخشهای مختلف اپلیکیشن را به صورت صوتی میشنوند. از جمله این اپ های واسط، می توان به Talk back برای گوشی های اندرویدی و Voice overبرای گوشی های iOS اشاره کرد. متاسفانه بسیاری از اپلیکیشن های ایرانی، امکان خوانده شدن توسط این اپ های واسط را ندارند و نابینایان نمی توانند از آنها استفاده کنند. تیم فنی تپ سی برای حل این مشکل، ساعت ها با بررسی رفتار نابینایان در استفاده از اپلیکیشن ها، همه مراحل استفاده یک نابینا از اپ تپ سی را کردند. و حالا، گزینه های مختلف اپلیکیشن تپ سی لیبل گذاری شده است تا این اپ های واسط بتوانند گزینه های موجود در اپ تپ سی را برایشان بخوانند و استفاده از آن برایشان دسترسپذیر شود.
در ارتباط با ناشنوایان، میدانیم که بعد از گرفتن تاکسی اینترنتی مانند تپسی، ممکن است برای هماهنگی سفر نیاز به برقراری تماس تلفنی راننده با مسافر یا بالعکس وجود داشته باشد. اما این موضوع در زمانی که مسافر ناشنواست، نتیجه بخش نیست. در نتیجه بهتر است این هماهنگیها از طریق پیام کوتاه اتفاق افتد. در نتیجه در حال حاضر، در اپلیکیشن تپسی این امکان فراهم شده تا مسافر بتواند در قسمت پروفایل خود مشخص کند که ناشنوا یا کمشنواست و در نتیجه سفیر در هنگام قبول درخواست، از این موضوع باخبر شده و مناسب با شرایط عمل خواهد کرد.
در نهایت در مورد توانیابان حرکتی، مشکل موجود به این صورت است که ممکن است راننده، گنجایش لازم را در خودروی خود نداشته یا عجله داشته باشد و به هر ترتیب نتواند مسافری که توانیاب حرکتی است، به مقصد برساند. در نتیجه این مسافران میتوانند با رفتن به پروفایل خود و انتخاب گزینهی ویلچر/عصا دارم، این آگاهی را در هنگام قبول درخواست به رانندگان بدهند تا آنها بتوانند متناسب با شرایط عمل کرده و خودروی خود را آماده سازند.
این، تازه اول راه است. تپسی در کنار تلاش خود برای هرچه سادهتر کردن استفاده از خدمات خود برای مشتریان، امیدوار است که روزی تمامی اپلیکیشنهای ایرانی، بتوانند این شرایط را برای توانیابان و افرادی با شرایط خاص، مهیا کنند.