شمعدانی | پایگاه اینترنتی معلولان ایران

نگاهی گذرا به وضعیت و موقعیت معلولان در ترکیه

سوم سپتامبر روز جهانی معلولان، بار دیگر مسائل و مشکلات نزدیک به ‪۸/۵‬ میلیون معلول ترکیه‌ای را مورد توجه مقامات و افکار عمومی این کشور قرار داده است.
قریب به ‪ ۸/۵‬میلیون ترکیه‌ای مشمول تعریف رایج از معلول در ترکیه هستند.
بر اساس این تعریف کوچکترین تا وسیع‌ترین نقص عضو بدنی و ناتوانی و کم توانی ذهنی و بیماران روانی در چارچوب عنوان معلول قرار می‌گیرند که عمدتا با مشکلاتی در زمینه تعلیم و تربیت و استخدام مواجه هستند.
"کوکسال توپتان" رییس مجلس ملی ترکیه امروز دوشنبه با انتشار پیامی به مناسبت روز جهانی معلولان، خاطر نشان کرد به‌رغم برخی بهبودهای نسبی، مشکلات این قشر از جامعه ترکیه در تعلیم و تربیت، امور بهداشتی و استخدام همچنان وجود دارد.
اعلام وجود مشکلاتی از این قبیل از زبان رییس مجلس ملی ترکیه به عنوان یکی از عالی‌ترین مقام‌های رسمی در ترکیه، در عین اذعان به وجود مشکلات جدی برای این قشر جامعه، موجد انتظار تلاش برای رفع آنها هم هست.
"علاالدین دینچر" رییس سندیکای "تعلیم و تربیت" موسوم به "اگیتیم سن" ترکیه هم کمبودهای آموزشی برای معلولان ترکیه را مورد توجه قرار داده و گفت: "شمار مدارس و مراکز آموزشی ویژه معلولان در ترکیه بسیار اندک است و این نقیصه مانع از آموزش بخش بزرگی از معلولان و آماده‌سازی آنان برای ورود به بازار کار می‌شود که نتیجه آن علاوه بر محرومیت بخش بزرگی از نیروی کار معلولان از ورود به بخش‌های مختلف اقتصادی، موجب افتادن بار آنان به دوش خانواده‌ها است."
طبق قوانین کار ترکیه، ادارات دولتی و شرکتهای دولتی و خصوصی ملزم به تخصیص نسبت معینی از استخدام نیروهای جدید به معلولان هستند. ولی به دلیل کمبود امکانات فیزیکی در ادارات و شرکت‌ها، این قانون عملا به فراموشی سپرده شده و کارفرمایان به جای استخدام معلولان، پرداخت جریمه به وزارت کار و امور اجتماعی را ترجیح می‌دهند.
"اوندر قهوه‌جی" رییس سندیکای بهداشتی "ساغلیک سن" در این مورد می‌گوید:
"در حالی که ده‌ها هزار معلول در ترکیه در جستجوی کار هستند، سهمیه‌های متعلق به معلولان در بسیاری ادارات و شرکت‌ها خالی است و دولت برای این مساله باید یک سیاست اساسی در پیش گیرد."
"جمال‌الدین گورسوی" رییس کنفدراسیون معلولان ترکیه نیز موضوع استخدام معلولان را یک مشکل اساسی برای آنان ارزیابی کرده و می‌گوید: "در ترکیه هشت میلیون و ‪ ۴۳۱‬هزار و ‪ ۹۳۷‬معلول وجود دارد. ولی تنها برای بخش بسیار اندکی از این معلولان امکان استخدام فراهم شده است."
به گفته گورسوی، شرکت‌هایی که اقدام به استخدام معلولان می‌کنند، برای فرار از مجازات‌های قانونی، حق بیمه وی را پرداخت کرده و مبلغ بسیار اندکی هم به وی پرداخت می‌کنند.
خانم "اسرا بربراوغلو" دبیر کل بنیاد معلولان ترکیه نیز در این مورد گفت: "برای شرکت حضور معلولان ترکیه در سطح جامعه فعالیت کشور مشکلات عدیده‌ای وجود دارد."
وی معتقد است در صورت فراهم آمدن امکانات فیزیکی و آموزشی برای معلولان، تفاوتی بین آنان و دیگران به حداقل خواهد رسید.
به گفته خانم بربراوغلو، کمبود امکانات فیزیکی خصوصا در زمینه حمل و نقل درون شهری برای معلولان و نیز نبود پیاده‌روهای مناسب برای استفاده معلولان، امکان مشارکت مستقیم آنان با دیگران در امور جامعه را به حداقل رسانده است.
وی با اشاره به این که یک برنامه جامع در این زمینه‌ها تدوین نشده، گفت:
"بطور مثال شهرداری استانبول ‪ ۵۰۰‬دستگاه اتوبوس که تجهیزات استفاده برای معلولان را نیز دارد، خریداری کرده است. ولی به دلیل این که ایستگاه‌های ویژه استفاده معلولان آماده نشده، عملا معلولان نتوانسته‌اند از این امکان استفاده کنند."
خانم دکتر "فردا آیدوغدو" متخصص فیزیوتراپی با یادآوری این که ‪ ۱۲/۲۹‬در صد کل جمعیت ترکیه را معلولان تشکیل می‌دهند، دو عامل مهم را در افزایش شمار معلولان در هر کشور موثر می‌داند: "یکی از این دو، منشا طبیعی مانند وقوع سیل، زلزله، حریق دارد و عامل دوم عملکرد انسان‌ها مانند جنگ افروزی‌ها و حوادث رانندگی است."
وی می‌گوید: "معلولیت‌های مادرزادی اکنون قابل پیش بینی است. ولی متاسفانه در ترکیه آن گونه که باید، به این موضوع توجه نشده است.
به گفته دکتر آیدوغدو در صورت تشخیص زودهنگام معلولیت‌های مادرزادی، یا از تولد چنین نوزادانی می‌توان جلوگیری کرد و یا با تشخیص زودهنگام، امکان مداوا را فراهم آورد.

دکتر آیدوغدو با تاکید بر این که معلولان ترکیه عمدتا به زندگی در منازل محکوم هستند، گفت: "با فراهم آوردن امکانات فیزیکی در اتوبوس‌ها، پیاده‌رو - ها، ساختمان‌ها، مراکز هنری و فرهنگی می‌باید معلولا را نیز از همه امکاناتی که برای افراد سالم فراهم می‌شود، بهره‌مند کرد."

• خبرگزاری جمهوری اسلامی