برگزاری کارگاه حقوق افراد دارای ناتوانی در جمعیت معلولین موسسه خیریه حمایت سبز پارسیان
کارگاه علمی و آموزشی حقوق افراد دارای ناتوانی در جمعیت معلولین موسسه خیریه حمایت سبز پارسیان برگزار شد.
در ابتدا قاری منتخب کشور آقای میرزائی آیاتی از کلام الله مجید تلاوت کردند. سپس دکتر سیاوش قره بگلو سجادی مدیر عامل موسسه خیریه حمایت سبز پارسیان با خیر مقدم گویی به میهمانان اظهار امیدواری کرد این کارگاه ها ادامه یابد. این کارگاه آموزشی در سه بخش توسط دکتر محمد کمالی استاد دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه ایران به حاضرین ارائه گردید .
آقای دکتر محمد کمالی در ابتدای کارگاه ضمن اشاره به تاریخچه معلولیت اظهار داشت : بیش از 600 میلیون فرد دارای ناتوانی و معلولیت در دنیا وجود دارد که بیشتر آنها از آموزش، مسکن، ایاب و ذهاب، اشتغال، دسترسی به اطلاعات و زندگی اجتماعی مناسب بی بهره اند.
بسیاری از آنها حتی از اقدام برای دستیابی به حقوق اساسی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی خود دور نگه داشته شده اند و این بی عدالتی به وسیله کلیشه ها، نگرش ها و تبعیض های ناروا که افراد دارای ناتوانی را وابسته و نیازمند به مراقبت می داند، تقویت و فراگیر شده است در حالی که آنان حق داشتن زندگی همانند دیگر آحاد جامعه را دارند. در این میان مسئولیت دولت ها و جامعه درتامین امکان زندگی عادی برای آنها میباشد.
ایشان سپس در ادامه به ابعاد مختلف معلولیت در زمینه های پزشکی اجتماعی رفاهی یا بهداشتی حقوق انسانی و مدنی پرداختند که با مشارکت شرکت کنندگان همراه بود .
دکتر کمالی تعریف فرد معلول را بدین صورت عنوان کرد که فرد ناتوان یا معلول کسی است که در جامعه اش به واسطه تفاوتی که در ظاهر یا رفتارش دارد با محدودیت عملکردی یا فعالیتی، مورد توجه قرار می گیرد یا رسما چنین تشخیص داده شده است و می تواند بخشی از تجربه هر انسان باشد .
دکتر کمالی گفت : توانبخشی در بر گیرنده اهداف معین برای کاستن ازتاثیر ناتوانی، توانمند ساختن فرد برای رسیدن به استقلال و حضور در اجتماع، خودگردانی و کسب زندگی با کیفیت بهتر می باشد. توانبخشی نه تنها شامل آموزش به افراد دارای ناتوانی و معلولیت است، بلکه مداخلاتی را در نظام های عمومی جامعه به منظور تطابق و مناسب سازی محیط، تدارک حمایت از حقوق انسانی و توانمند سازی آن انجام می دهد که این تعریف با تعاریف قدیمی اختلاف دار د.
وی در مورد اهمیت حقوق معلولین ابراز داشت: حمایت از حقوق انسانی وظیفه دولت ها در همه جوامع و برای همه شهروندان است. افراد دارای ناتوانی و معلولیت باید حقوق مشابهی برای زندگی همچون دیگر شهروندان داشته باشند و نباید هیچ استثنائی وجود داشته باشد. ایشان در تعریف مساوی سازی فرصت ها گفتند: مساوی سازی فرصت ها فرآیندی است که ازطریق آن نظام های گوناگون اجتماعی و محیطی نظیرخدمات (اجتماعی، بهداشتی ) فعالیت های (آموزشی، حرفه ای، ورزشی، مذهبی ، تفریحی و..) مسکن، حمل ونقل، اطلاع رسانی و اطلاعات دردسترس همه افراد به ویژه افراد دارای معلولیت قرار می گیرد .
از نکات جالب توجه در این کارگاه بحث در مورد باورهای غلط در میان مردم درباره معلولیت بود که توسط اساتید و شرکت کنندگان دنبال گردید باورهای غلطی مثل : ناتوانی یک حالت غیر عادی وابسته به بیماری است، ناتوانی بیشتر مسئله ای برای سالمندان است، افراد دارای ناتوانی گروه کوچکی از جامعه هستند، بیشتر افراد دارای ناتوانی روی صندلی چرخدار هستند یا نابینا یا ناشنوا هستند، ناتوانی بر دیگر اعضای خانواده مؤثر است، ناتوانی در درجه اول یک موضوع بهداشتی است، ناتوانی صرفا یک موضوع پزشکی است که باید توسط پزشکان و پرستارها درمان شود، افراد دارای ناتوانی نمی توانند کار کنند، برخی قوانین و مقررات موضوع دسترسی معلولین به امکانات جامعه را حل کرده است، ایجاد تسهیلات دسترسی فقط به نفع یک گروه کوچک ازجامعه می باشد. دکتر کمالی در ادامه کارگاه به لزوم تغییر نگرش نسبت به ناتوانی اشاره کرد و گفت: لزوم تغییر نگرش نسبت به ناتوانی از طریق : دادن اطلاعات (آگاه سازی)، تشخیص نیاز به انجام تغییر، قبول مسئولیت تغییر، مشارکت درفعالیتهای مورد نیاز، قرار دادن مردم در موقعیت افراد معلول، برگزاری جلسات بحث و تبادل نظر بین مردم و معلولین قابل انجام است.
در کارگاه دوم اعلامیه های سازمان ملل مرتبط با معلول ین مورد بررسی قرار گرفت اعلامیه هایی مثل اعلامیه حقوق کودک 1924(جامعه ملل )، اعلامیه جهانی حقوق بشر 1948، اعلامیه حقوق کودک 1959، اعلامیه حقوق افراد مبتلا به عقب ماندگی ذهنی 1971، اعلامیه حقوق افراد دارای معلولیت 1975.
دکتر کمالی در این بحت عنوان نمودند که اگر چه تمامی یا بخشی از اعلامیه های فوق به حقوق معلول این اشاره دارد ولی بیشتر جنبه توصیه ای دارد و این اعلامیه ها همانند کنوانسیون ها نیستند که جنبه التزام آور برای دولت ها داشته باشند و تا کنون هیچ کنوانسیون بین المللی توسط سازمان ملل در مورد معلولیت صادر نشده است و مطرح شدن بخش کنوانسیون جهانی معلولین را در سازمان ملل بسیار مهم ارزیابی کرد و گفت تاکنون چند کنوانسون بین المللی در موارد زیر تصویب گردیده است .
کنوانسیون منع و مجازات کشتار دسته جمعی مشهور به کنوانسیون ژنو که در دوازدهم ژانویه سال 1951 قدرت اجرایی یافت.
کنوانسیون بین المللی محو هر نوع تبعیض نژادی که در چهارم ژانویه سال 1969 قدرت اجرایی یافت.
کنوانسیون بین‌المللی محو و مجازات جرم نژادپرستی مشهور به کنوانسیون آپارتاید که در سال 1976 قدرت اجرایی یافت.
کنوانسیون ضد شکنجه و رفتار یا مجازات خشن، غیر انسانی یا تحقیر کننده، مشهور به کنوانسیون شکنجه که در سال 1987 قدرت اجرایی یافت.
کنوانسیون بین‌المللی محو هر نوع تبعیض علیه زنان مشهور به کنوانسیون زنان که در سال 1981 قدرت اجرایی یافت.
کنوانسیون حقوق کودک که در سال 1989 قدرت اجرایی یافت.
ولی به جز ماده 23 کنوانسیون حمایت از حقوق کودک هیچ کدام از کنوانسیون ها اشاره ای به موضوع افراد دارای ناتوانی ندارند و در 15 سال گذشته برای اولین بار است که معلولان در کنوانسیون ها مطرح می شوند.
و کنوانسیونی که اخیرا تحت عنوان کنوانسیون حقوق معلولین در دستور کار سازمان ملل قرار گرفته است. یک واقعه تاریخی است که خود افراد دارای ناتوانی در نوشتن آن سهیم هستند.
بر اساس قطعنامه ای که به وسیله مکزیک در 19 دسامبر 2001 ارائه شد؛ مجمع عمومی تصمیم گرفت تا کمیته ای را برای بررسی و تدوین پیش نویس کنوانسیون جامع و فراگیر برای حفاظت و ارتقاء حقوق و شان افراد دارای ناتوانی در جهان مامور کند
اولین جلسه کمیته در سال 2002 انجام شد و بالا خره بعد از رایزنی های متعدد امسال پیش نویس این کنوانسیون به مجمع عمومی سارمان ملل متحد ارائه شد .
در کار کاه سوم، شرکت کنندگان به بخت و تبادل نظر بیرامون طرح جامع معلولان پرداخته و به صورت آزاد نظرات خودرا در مورد مشکلات معلولان بیان نمودند.