گزارش شهر از
روند ساخت مجتمع‌های ویژه معلولان توسط شهرداری تهران

معلولان تهران صاحب چهار مجتمع چند منظوره می‌شوند جتمع‌های ویژه معلولان با طراحی‌های خاص می‌توانند خدمات متنوع رفاهی، فرهنگی، آموزشی و ورزشی را به افراد دارای محدودیت جسمی عرضه کنند تا بهره‌مندی این افراد از خدمات اجتماعی و شهروندی با سایر افراد تقریبا برابر و یکسان شود.
بنا به دستور شهردار تهران مبنی بر گسترش مجموعه‌های فرهنگی، آموزشی، رفاهی، خدماتی و ورزشی ویژه معلولان، چهار مرکز با این ویژگی‌ها در تهران در نظر گرفته شده است.
چنین مجموعه‌هایی از نیازهای اصلی کلان شهری همچون تهران است که مسلما درصدی از شهروندان آن را افرادی دارای محدودیت‌های جسمی تشکیل می‌دهد.
در گذشته توجه جدی به گسترش این فضاها نشده بود و معلولان در واقع از این امکانات محروم بودند اگر چه آن‌ها نیز شهروند هستند و حق برخورداری یکسان از شهر دارند.
بنا بر همین ضرورت مدیریت شهری ساخت مجتمع‌های ویژه معلولان را در دستور کار خود قرار داد.
با ساخت این مجتمع‌ها در چهار نقطه از شهر شامل شمال، جنوب، شرق و غرب تهران تمامی شهروندان دارای معلولیت جسمی در هر نقطه از شهر تحت پوشش این مجتمع‌ها قرار گیرند.
مجتمع‌های ویژه معلولان در واقع به گونه‌ای طراحی می‌شوند تا به راحتی مورد استفاده این افراد قرار گیرند، نیازهای مختلف آن‌ها را برطرف کنند و افراد معلول بدون نیاز به کمک افراد دیگر در آن از امکانات آموزشی و تفریحی استفاده کنند.
طراحی مدرن و استفاده از تمامی امکاناتی که در دنیا برای چنین مجتمع‌هایی در نظر گرفته می‌شود از ویژگی مجتمع‌های معلولان است. این گفته معاون طرح و برنامه شرکت توسعه فضاهای فرهنگی است. در واقع ساخت این مجتمع‌ها بر عهده شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری است.
انوشیروان نورفردی در رابطه با لزوم ساخت این مجتمع‌ها می‌گوید: اولین و مهمترین دیدگاهی که برای توجیه خواست‌های رفاهی معلولان باید مورد توجه باشد دیدگاه انسان‌گرایی است و صرف هزینه برای گسترش امکانات اجتماعی معلولان به عنوان یکی از ضروریات اولیه تامین عدالت اجتماعی و برابر سازی فرصت‌ها است.
به گفته وی، فراهم کردن محیطی جامع مرتبط با نیازهای معلولان به فرد معلول احساس ارزش و اعتبار داده و این مکان را به عنوان پایگاهی برای تامین نیازهای خود در نظر می‌گیرد.
اگر چه شاید در نظر اول ساخت مجتمع‌های ویژه معلولان طرحی تنها هزینه‌بر تلقی شود ولی مسلما این مجتمع‌ها صرفه اقتصادی نیز دارند چرا که با ساخت چنین مجتمع‌هایی مهارت‌های حرفه‌ای معلولان برای ایجاد اشتغال و کسب درآمد بیشتر می‌شود و از آسیب‌های اجتماعی خصوصا در گروه‌های در معرض خطر معلولان پیشگیری می‌شود.
ارتقا سطح سلامت جسمی، روانی و اجتماعی معلولان از طریق فعالیت‌های گروهی و صرفه‌جویی در هزینه‌های بهداشتی و روانی معلولان نیز از دیگر مزایای گسترش مجمتع‌های رفاهی برای آن‌هاست.
اولین کلنگ از مجتمع‌های چند منظوره معلولان در منطقه 20 تهران در جنوب تهران بهمن ماه سال گذشته به زمین خورد. این مجتمع در خیابان فداییان اسلام قرار دارد.
این پروژه تاکنون هشت درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و زمان پیش‌بینی شده برای بهره‌برداری از از آن دو سال بعد از زمان آغاز ساخت است.
کاربری‌ها این مجتمع به شکلی است که معلولان بتوانند از امکانات آن به راحتی استفاده کنند. این مجتمع در هفت طبقه با نمای شیشه‌ای ساخته خواهد شد و حرکت معلولان در طبقات از طریق سطوح شیب‌دار پیش‌بینی شده است.
این مجتمع 323 متر فضای اداری دارد و فضاهای ورزشی آن شامل سالن‌های مختلف ورزش‌های ویژه معلولان و ورزش‌هایی که جنبه درمانی دارد و فیزیوتراپی محسوب می‌شوند در هفت هزار و 500 متر مربع ساخته می‌شود.
مجتمع ساخته شده مجهز به فصاهای فرهنگی مانند سالن اجتماعات و سالن تئاتر است و فضاهایی برای آموزش معلولان در شاخه‌های مختلف شغلی و آموزش‌های تئوری دارد.
فضاهای رفاهی مانند تالارها و رستورانی که معلولان جشن‌ها و مراسم خود را در آن برگزار کنند از ویژگی‌های منحصر به فرد این مجموعه است که در مساحت بیش از هزار متر مربع ساخته می‌شود.
معاون طرح و برنامه شرکت توسعه فضاهای فرهنگی در ارتباط با سایر مجتمع‌های معلولان که در تهران ساخته خواهد شد، می گوید: سه مجتمع دیگر باید در شمال، غرب و شرق ساخته شود و زمین این مجتمع‌ها باید از طریق شهرداری‌های مناطق اختصاص یابد.
وی ادامه می‌دهد: برای غرب تهران زمین‌هایی در مناطق 22 و 5 معرفی شده که به لحاظ موقعیت مناسب نبوده است، به همین دلیل باید یکی از این مناطق زمین مناسبی را برای ساخت مجتمع به ما اعلام کنند.
به گفته وی، با شهرداری منطقه 8 نیز در شرق تهران برای اختصاص زمین مذاکراتی شده است و باید زمین پیشنهادی آن‌ها بررسی شود. در شمال تهران نیز هنوز زمینی در نظر گرفته نشده است.
نورفردی ادامه می‌دهد: ایده و طرح مجتمع‌های وی ژه معلولان آماده است و به محض دریافت زمین ساخت سه مجتمع دیگر آغاز می‌شود.
وی در ارتباط با این که در چه مدت زمانی ساخت این چهار مجتمع معلولان به اتمام می‌رسد، گفت: در صورت اختصاص زمین دو سال برای ساخت هر مجتمع زمان نیاز است.

• شهر